Zgodność z klasyfikacją działalności zrównoważonej środowiskowo (Taksonomią UE)

Przychody netto ze sprzedaży ujęte zgodnie z MSR 1 pkt 82 lit. a) określone w art. 2 pkt 5 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r., która stanowi:

„przychody netto ze sprzedaży” oznaczają kwoty pochodzące ze sprzedaży produktów oraz świadczenia usług po odliczeniu rabatów i podatku od wartości dodanej oraz innych podatków bezpośrednio związanych z obrotem”

Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane przychody netto ze sprzedaży (w większości rozpoznawane w zgodzie z MSSF 15), w tym także przychody ujmowane zgodnie z MSSF 16 (Grupa Kapitałowa Enea identyfikuje się jako leasingodawca) oraz rekompensaty należne Grupie w oparciu o zapisy Ustawy z 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku. Grupa Kapitałowa Enea uznaje, że rekompensaty te mieszczą się w definicji zawartej w dyrektywie 2013/34/UE.

Odpowiednie kwoty znajdują się w Skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów, w pozycji Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody (na którą składają się pozycje Przychody ze sprzedaży netto, Rekompensaty oraz Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego) oraz w Nocie objaśniającej do skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów nr 8.

Nakłady inwestycyjne rozumiane jako zwiększenie stanu rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych, aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz nieruchomości inwestycyjnych, w tym także wynikające z połączeń jednostek gospodarczych, określone w odpowiednich MSR/MSSF:

1. MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe,
2. MSR 38 Wartości niematerialne,
3. MSSF 16 Leasing,
4. MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne.

Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane zwiększenia w zakresie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania, które miały miejsce w okresie. W roku 2023 Grupa Kapitałowa Enea nie nabyła żadnych nieruchomości inwestycyjnych.

Odpowiednie kwoty znajdują się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy w Notach objaśniających do skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej, analogicznie do wyżej wskazanych pozycji:

1. nota 14. Rzeczowe aktywa trwałe – wiersze o nazwie Nabycie oraz Rozliczenie nabycia spółek zależnych,
2. nota 15. Wartości niematerialne i wartość firmy (przy czym na potrzeby kluczowego wskaźnika wyników pominięto wartość firmy) – wiersz o nazwie Nabycie,
3. nota 16. Prawo do korzystania ze składnika aktywów – wiersze o nazwie Nabycie oraz Rozliczenie nabycia spółek zależnych,
4. nota 17. Nieruchomości inwestycyjne (przy czym w roku 2023 zwiększenia w tym obszarze były znikome).

Wydatki operacyjne rozumiane jako jedna z pięciu kategorii bezpośrednich, nieskapitalizowanych kosztów:

1. związane z pracami badawczo-rozwojowymi,
2. związane z działaniami w zakresie renowacji budynków,
3. związane z leasingiem krótkoterminowym,
4. związane z konserwacją i naprawami,
5. wszelkie inne bezpośrednie wydatki związane z bieżącą obsługą składników rzeczowych aktywów trwałych przez przedsiębiorstwo lub osobę trzecią, którym zlecono na zasadzie outsourcingu działania niezbędne do zapewnienia ciągłego i efektywnego funkcjonowania tych aktywów.

Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane kwoty kosztów poniesionych przez Grupę Kapitałową Enea w roku 2023, które dotyczą którejś z powyższych kategorii.

W przypadku wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx), ze względu na jego specyficzną definicję w Taksonomii, nie było możliwe do zrealizowania odniesienie się wprost do skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W tym miejscu należy zaznaczyć, że mianownik wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) na potrzeby Taksonomii UE nie jest tożsamy ze wszystkimi kosztami operacyjnymi poniesionymi przez Grupę Kapitałową Enea. Zidentyfikowany na potrzeby Taksonomii UE mianownik wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) wyniósł ok. 936 mln zł, podczas gdy koszty operacyjne w Grupie wyniosły blisko 43,6 mld zł (na co wskazuje nota nr 9 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy), co oznacza, że podstawa kalkulacji wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) na potrzeby Taksonomii UE stanowiła jedynie ok. 2% wszystkich kosztów operacyjnych (bez uwzględnienia pozostałej działalności operacyjnej).

Do najważniejszych wydatków operacyjnych (OpEx) w Grupie Kapitałowej Enea należą przede wszystkim koszty remontów i konserwacji (zarówno jako zużycie materiałów remontowych i konserwacyjnych, jak i usługi obce dotyczące remontów i konserwacji) ze względu na będący w posiadaniu Grupy bogaty zakres rzeczowych aktywów trwałych, w tym linie wysokiego napięcia, stacje elektroenergetyczne, rozdzielnie (należące do Enea Operator), bloki energetyczne z kotłami i urządzeniami pomocniczymi, w tym Zielony Blok (Enea Elektrownia Połaniec), wyrobiska i światowej klasy park maszynowy w LW Bogdanka czy też majątek oświetleniowy jak oświetlenie drogowe (Enea Oświetlenie).

Grupa Kapitałowa Enea wykonała analizę poszczególnych kategorii wchodzących w zakres definicji wydatków operacyjnych, dostosowując się do wymogów ujawnieniowych z rozporządzenia 2021/2178, na podstawie której to analizy w ramach kategorii „pozostałych wydatków związanych z bieżącą obsługą składników rzeczowych aktywów trwałych” zaliczyła do mianownika koszty spośród następujących kategorii: usługi ochrony przeciwpożarowej i inne środki przeciwdziałające pożarom, usługi sprzątania czy obowiązkowe specjalistyczne szkolenia Pracowników, których obowiązkami służbowymi jest wyłącznie konserwacja słupów energetycznych.

Tak ustaloną bazę trzech wielkości pieniężnych (obrót, nakłady inwestycyjne (CapEx) oraz wydatki operacyjne (OpEx)) analizowano w dalszej kolejności pod kątem możliwości zakwalifikowania ich do systematyki, a potem zgodności z nią. Licznikiem dla kluczowych wskaźników wyników są, wobec tego, odpowiednio:

• dla kluczowego wskaźnika wyników związanego z obrotem – te przychody netto, które ujęto w mianowniku, a które dotyczą działalności zgodnej z systematyką, w tym działalności wspomagającej zgodnie z art. 11 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r.,
• dla kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi – te nakłady inwestycyjne, które ujęto w mianowniku, a które dotyczą aktywów lub procesów związanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką,
• dla kluczowego wskaźnika wyników w odniesieniu do wydatków operacyjnych – te wydatki operacyjne, które ujęto w mianowniku, a które dotyczą aktywów lub procesów związanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką, w tym szkoleń i innych potrzeb związanych z dostosowaniem zasobów ludzkich oraz bezpośrednich kosztów nieskapitalizowanych, które przedstawiają badania i rozwój.

Aktywności gospodarcze składające się kwotowo na kluczowe wskaźniki wyników, tak w ich licznikach, jak i w mianownikach, ujęto w formie skonsolidowanej, to znaczy zawierającej transakcje realizowane wyłącznie z podmiotami nienależącymi do Grupy Kapitałowej Enea. Ponadto, wszystkie działalności traktowane jako zgodne z systematyką dopasowano tylko do jednego z dwóch pierwszych celów środowiskowych, tj. łagodzenia zmian klimatu albo adaptacji do zmian klimatu (podobnie, działalności traktowane jako kwalifikujące się do systematyki, lecz niezgodne z nią, także dopasowano tylko do jednego ze wszystkich sześciu celów środowiskowych). Innymi słowy, nie zidentyfikowano działalności gospodarczej przyczyniającej się do osiągnięcia kilku celów środowiskowych jednocześnie. Powyższe zapewnia, że podczas wyznaczania wartości pieniężnych w kluczowych wskaźnikach wyników, uniknięto podwójnego liczenia na którymkolwiek etapie.

Obowiązkowe ujawnienia w zakresie Taksonomii UE dotyczą przedsiębiorstw spełniających kryteria wskazane w art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE. Grupa Kapitałowa Enea jako jednostka podlegająca obowiązkom wynikającym ze wskazanej dyrektywy oraz przygotowująca sprawozdania niefinansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości jest zobligowana do sporządzenia ujawnień taksonomicznych za 2023 r. Sprawozdawczość Grupy w zakresie ujawnień taksonomicznych jest zgodna z rozporządzeniem 2020/852 z 18 czerwca 2020 r. oraz z rozporządzeniami delegowanymi Komisji (UE): 2021/2178, 2021/2139, 2022/1214, 2023/2485 i 2023/2486 do tego dokumentu, ponieważ spełnia wymagania regulatora wobec przedsiębiorstw niefinansowych, dotyczące kluczowych wskaźników wyników oraz informacji towarzyszących, zdefiniowane w ramach załącznika I, II i XII rozporządzenia delegowanego 2021/2178.

Grupa Kapitałowa Enea podczas oceny aktywności pod kątem zgodności z systematyką korzystała ze swoich doświadczeń nabytych podczas tworzenia ubiegłorocznego „Sprawozdania Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2022 r.” i zawartych w nim ujawnień taksonomicznych. Zaznaczyć należy, że w roku poprzednim (tj. okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r.) obowiązywały zasady weryfikacji działalności pod kątem wymogów dotyczących ujawnień przedsiębiorstw niefinansowych w zakresie kwalifikowalności do Taksonomii UE i zgodności z Taksonomią UE w odniesieniu do celów łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu.

Tegoroczne ujawnienia sporządzono w rozszerzonym zakresie, analizując kwalifikowalność oraz zgodność prowadzonych działalności z systematyką dla dwóch pierwszych celów środowiskowych (wspomniane wyżej łagodzenie zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu) oraz samą tylko kwalifikowalność dla pozostałych czterech celów środowiskowych (zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola oraz ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów).

Na potrzeby wypełnienia obowiązków wynikających z rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2178 w odniesieniu do ujawnień za rok 2023 wszystkie jednostki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej Enea zostały zaangażowane w proces oceny prowadzonych przez nie działalności gospodarczych. Przeprowadzono szereg wewnętrznych szkoleń i konsultacji zaznajamiających oraz utrwalających wiedzę przedstawicieli spółek na temat obowiązujących regulacji, dzięki czemu byli oni w stanie dogłębnie przeanalizować działalność tych jednostek pod kątem kwalifikowalności prowadzonych działań oraz zgodności z systematyką.

Analiza technicznych kryteriów kwalifikacji i zasady „nie czyń poważnych szkód” przeprowadzana była przez działy i jednostki biznesowe odpowiedzialne za raportowanie danych tych spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej Enea, które we wstępnej analizie stwierdziły kwalifikowalność działalności do systematyki. Zaangażowani zostali dodatkowo eksperci branżowi wspierający analizę technicznych kryteriów kwalifikacji i zasady „nie czyń poważnych szkód”. Za gromadzenie i agregację danych odpowiadał Departament Controllingu Grupy Kapitałowej. Do potwierdzenia wymagań zdefiniowanych w ramach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139 oraz rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/1214 angażowani byli eksperci branżowi odpowiedzialni za techniczne aspekty związane z infrastrukturą generującą dochód, z podejmowanymi inwestycjami lub z ponoszonymi kosztami.

Przeprowadzenie oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko jest w przypadku działalności gospodarczych ocenianych pod kątem istotnego wkładu do celu łagodzenia zmian klimatu warunkiem spełnienia zasady „nie czyń poważnych szkód”. W przypadku działalności gospodarczych ocenianych pod kątem istotnego wkładu do celu adaptacji do zmian klimatu przeprowadzenie oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko jest warunkiem spełnienia kryterium istotnego wkładu.

Ocena ryzyka i narażenia została wykonana przez działy i jednostki biznesowe odpowiedzialne za raportowanie danych w następujących jednostkach: Enea SA, Enea Elektrownia Połaniec, Enea Nowa Energia, Enea Pomiary, GK LW Bogdanka, Enea Operator oraz Enea Serwis, Enea Centrum, Enea Ciepło, Enea Logistyka, Enea Power&Gas, Enea Trading, Enea Wytwarzanie, MEC Piła. Pozostałe spółki Grupy Kapitałowej Enea nie raportowały działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki. Spośród wymienionych spółek, wskutek przeprowadzonej analizy fizycznych ryzyk klimatycznych zgodność z systematyką i istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu wykazały Enea SA, Enea Elektrownia Połaniec, Enea Nowa Energia, Enea Pomiary, GK LW Bogdanka, Enea Operator oraz Enea Serwis, Enea Ciepło, Enea Wytwarzanie.

Każda z działalności gospodarczych sprawdzana pod kątem zgodności z systematyką zarówno w odniesieniu do celu łagodzenia zmian klimatu, jak i do celu adaptacji do zmian klimatu, została oceniona w kontekście dwudziestu ośmiu fizycznych zagrożeń związanych z klimatem wymienionych w klasyfikacji umieszczonej w Dodatku A do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139. W pierwszym etapie oceny ryzyka związanego z klimatem jednostki określiły dla każdej działalności sprawdzanej pod katem zgodności z systematyką adekwatne elementy systemowe umożliwiające prowadzenie danej działalności: miejsca wytwarzania produktu/usługi, linie transportowe, budynki administracyjne, dostawców krytycznych, kluczowych odbiorców, niezbędne media, Pracowników i inne. Dokonano zestawienia elementów systemowych pod kątem ich lokalizacji determinujących ekspozycję na zagrożenia klimatyczne oraz pod względem zarejestrowanej materializacji fizycznych ryzyk związanych z klimatem dla danego elementu systemowego w przeszłości. Na podstawie tych informacji zostały wykluczone zagrożenia związane z klimatem niemające wpływu na sprawdzane działalności z uwagi na brak występowania zagrożeń w lokalizacjach prowadzenia działalności lub z uwagi na brak związku przyczynowego z zaistnieniem szkodliwych skutków dla prowadzenia ocenianych działalności.

Efektem wstępnej analizy ekspozycji na zagrożenia związane z klimatem była lista zagrożeń zidentyfikowanych jako adekwatne dla ocenianych działalności w przypadku każdej jednostki i każdego elementu systemowego. W drugim etapie procesu oceny ryzyka i narażenia spółki oceniły istotność skutków i prawdopodobieństwa materializacji każdego adekwatnego ryzyka dla ocenianych działalności gospodarczych. Jednostki zastosowały kryteria oceny ryzyk zdefiniowane dla Ryzyk Korporacyjnych według „Metodyki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA”. Analiza zidentyfikowanych ryzyk została przeprowadzona w dwóch horyzontach czasowych wymaganych w rozporządzeniu: w horyzoncie do 10 lat oraz w horyzoncie od 10 do 30 lat. W procesie analizy żadne ryzyka nie zostały ocenione jako „krytyczne” lub „kluczowe”. Większość ryzyk została oceniona jako „niskie”, pojedyncze ryzyka otrzymały ocenę „średnie”.

W przypadku działalności spółki Miejska Energetyka Cieplna Piła 4.15. Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych, która została uznana jako kwalifikująca się do systematyki w zakresie celu dotyczącego adaptacji do zmian klimatu, ocena ryzyka związanego z klimatem oraz narażenia na to ryzyko została przeprowadzona analogicznie jak w przypadku analizy pod kątem zasady „nie czyń poważnych szkód”, a rozwiązania adaptacyjne zmniejszające zidentyfikowane potencjalne ryzyka poprzez dostosowanie wybudowanych w przeszłości piętrzeń związanych z elektrowniami wodnymi, tak, aby praca elektrowni była bezpieczna i nie generowała zagrożeń, zostały już wdrożone zgodnie z wymogami istotnego wkładu w adaptację do zmian klimatu.

Wszystkie pozostałe działalności uznane za zgodne z systematyką wykazały istotny wkład w cel środowiskowy dotyczący łagodzenia zmian klimatu. W ich przypadku, jak wspomniano wcześniej, ocena ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko ograniczyła się do wymogów zasady „nie czyń poważnych szkód”.

Przeprowadzano również analizę zgodności działalności gospodarczej prowadzonej w roku 2023 z minimalnymi gwarancjami w rozumieniu art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852. Ocena ta była nadzorowana przez Departament Controllingu Grupy Kapitałowej Enea i brały w niej udział jednostki wewnętrzne odpowiedzialne za poszczególne obszary istotne dla minimalnych gwarancji, takie jak jednostki odpowiedzialne za obszar kadr i Compliance. Podczas analizy posłużono się art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 jako punktem wyjścia, a jednocześnie oparto się o wyjaśnienia Platform on Sustainable Finance (Final Report on Minimum Safeguards), Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka.

W wyniku oceny stwierdzono, że Grupa Kapitałowa Enea prowadziła w 2023 r. działalność zgodnie z minimalnymi gwarancjami. Proces należytej staranności w rozumieniu powyższych wytycznych opiera się w Grupie na szeregu polityk, zwłaszcza: „Polityce Compliance Grupy ENEA” statuującej system Compliance w Grupie ENEA, „Kodeksie Etyki Grupy ENEA”, „Polityce zgłaszania Naruszeń i Ochrony Sygnalistów w Grupie ENEA” i „Kodeksie Kontrahentów Grupy ENEA”, które określają wartości oraz zasady postępowania przyjęte przez Grupę Enea. Ich przestrzeganie wymagane jest zarówno od Pracowników spółek Grupy Enea jak też ich kontrahentów.

W 2023 r. zakończyły się trzy postępowania w sprawie przywrócenia Pracowników do pracy z uwagi na niezgodne z prawem rozwiązania z nimi przez Enea SA stosunków pracy. W ocenie wpływu tych przypadków na zgodność z Wytycznymi OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i Wytycznymi ONZ dla biznesu i praw człowieka wzięto pod uwagę rekomendacje unijnej Platform on Sustainable Finance, która wskazywała, że w przypadku wystąpienia określonych kategorii naruszeń status niezgodności z minimalnymi gwarancjami trwa, dopóki spółka nie udowodni, że powzięto środki mające na celu poprawę, wskazujące że powtórzenie się naruszeń jest mało prawdopodobne¹⁾. W związku z tym oceniono, że działania podjęte przez Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi Grupy Kapitałowej jeszcze przed zakończeniem się postępowań w odpowiedzi na zaistniałe naruszenia m.in. celem minimalizacji ryzyka związanego z niezgodnym z prawem rozwiązaniem stosunku pracy sprawiają, że powtórzenie się naruszeń jest mało prawdopodobne. Poza opisanymi wyżej sytuacjami w 2023 r. nie zapadły względem spółek z Grupy Kapitałowej Enea żadne inne wyroki czy też nie zakończyły się żadne inne postepowania stwierdzające naruszenia istotne dla minimalnych gwarancji (tj. naruszenia z zakresu praw człowieka, praw pracowniczych, korupcji, uczciwej konkurencji). Z tego względu przyjęto, że działalność Grupy Kapitałowej Enea w 2023 r. była prowadzone zgodnie z minimalnymi gwarancjami.

Grupa Kapitałowa Enea zamierza doskonalić swoje podejście do wdrażania Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka.

¹⁾  https://finance.ec.europa.eu/system/files/2022-10/221011-sustainable-finance-platform-finance-report-minimum-safeguards_en.pdf

• Po analizie wszystkich rodzajów działalności opisanych w Taksonomii stwierdzono, że przychody kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, stanowią 11,65% (5 613 mln zł), z kolei przychody zgodne z systematyką stanowią 0,91% (439 mln zł) wszystkich przychodów z działalności Grupy w roku obrotowym 2023. Przychody niekwalifikujące się do systematyki stanowią zatem 87,44% (42 131 mln zł) wszystkich przychodów z działalności Grupy w roku obrotowym 2023.
• Przychody kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, pochodzą z następujących działalności:

• Przychody zgodne z systematyką pochodzą z następujących działalności:

• Najważniejszą działalnością, odpowiadającą za blisko 90% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z obrotem (a 0,82% wartości jego mianownika), jest aktywność 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Spółka Enea Elektrownia Połaniec, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do przychodów z działalności związanej z funkcjonowaniem Zielonego Bloku w Elektrowni Połaniec. Biorąc pod uwagę, że działalność w zakresie związanym z Zielonym Blokiem polega na produkcji energii elektrycznej i sprzedaży jej odbiorcom hurtowym i pozostałym, łącznie z Regulacyjnymi Usługami Systemowymi, przychody również ujmowano w tym zakresie zgodnie z MSSF 15. W roku 2023 wartość przychodów w tej działalności wyraźnie wzrosła względem roku ubiegłego i wzrósł też jej udział w liczniku wskaźnika – spółka wyprodukowała bowiem większy wolumen produkcji energii elektrycznej na Zielonym Bloku. Ceny energii na rynku również przewyższały te funkcjonujące w 2022 r., co dodatkowo także przełożyło się na wzrost obrotu.
• Drugą pod kątem wartości aktywnością Grupy Kapitałowej Enea w ramach działalności zgodnych z Taksonomią w odniesieniu do osiąganych przychodów jest aktywność 4.3. Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Spółka Enea Nowa Energia, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do przychodów generowanych przez posiadane farmy wiatrowe, przede wszystkim w Bardach w województwie zachodniopomorskim (w mniejszym stopniu w Darżynie i w Lubnie).
  W roku 2023 odnotowano zwiększenie tych przychodów w ujęciu bezwzględnym w porównaniu do roku 2022, lecz z uwagi na znacząco wyższy procentowo wzrost mianownika tego kluczowego wskaźnika wyników, ich udział w przychodach całej Grupy Kapitałowej Enea zmalał. Działy finansowe ujmowały wspomniany obrót w zgodzie z MSSF 15.
• Jednocześnie, przeważającą działalnością kwalifikującą się do systematyki, lecz nieuznaną za zgodną, jest aktywność 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej, odpowiadającą za ponad 11% wartości mianownika kluczowego wskaźnika wyników związanego z obrotem. Spółka Enea Operator realizuje przychody z działalności koncesjonowanej tj. sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym, a także z tytułu opłat za przyłączenie do sieci. Są to przychody w ramach posiadanego majątku sieciowego ujmowane przede wszystkim zgodnie z MSSF 15, gdzie do głównych grup umów należą umowy świadczenia usług dystrybucyjnych. W umowach tych usługa świadczona jest w sposób ciągły, a wysokość przychodu uzależniona jest od wysokości opłat za dystrybucję, obliczanej zgodnie z taryfą OSD. Udział tego obrotu w całości kształtuje się na poziomie zbliżonym do roku ubiegłego.
• Pewien niewielki wkład w kwotę obrotu kwalifikującego się do, lecz niezgodnego z systematyką, ma także Enea Ciepło w ramach działalności opisanej jako 4.15. Dystrybucja w systemach ciepłowniczych / chłodniczych. Jednostka posiada własne sieci cieplne przede wszystkim w Białymstoku, którymi zaopatruje obiekty w mieście w centralne ogrzewanie płynące z pobliskich ciepłowni (np. należącej do Enea Ciepło Elektrociepłowni Białystok) – obrót, który tu zatem ujęto, to przychody z tytułu przesyłu i dystrybucji ciepła. Jak i wcześniej, tu również głównym standardem rachunkowym, z którego korzysta się do ujmowania przychodów, jest MSSF 15. Udział tej działalności w mianowniku kluczowego wskaźnika wyników dotyczącego obrotu spadł względem roku 2022 mimo tego, że w ujęciu bezwzględnym przychody te spółka zrealizowała wyższe niż rok wcześniej – wynika to jednak z dużego wzrostu całkowitych przychodów ze sprzedaży wygenerowanych przez Grupę Kapitałową Enea.
• Mianownik wskaźnika obrotu wynosi 48 183 mln zł. Widoczny wzrost poziomu skonsolidowanych przychodów osiągniętych przez Grupę Kapitałową Enea (co prowadziło do wzrostu mianownika kluczowego wskaźnika dotyczącego obrotu względem 2022 r.) został objaśniony w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Enea.

• Z analizy wszystkich nakładów inwestycyjnych (CapEx) wynika, że nakłady kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, stanowią 52,77% (1 911 mln zł), podczas gdy nakłady zgodne z systematyką stanowią 3,20% (116 mln zł) mianownika tego kluczowego wskaźnika wyników Grupy Kapitałowej Enea w roku obrotowym 2023. CapEx niekwalifikujący się do systematyki stanowi, wobec tego 44,03% (1 594 mln zł) wszystkich nakładów inwestycyjnych Grupy w roku obrotowym 2023.
• Nakłady inwestycyjne (CapEx) kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, pochodzą z następujących działalności:

• Nakłady inwestycyjne (CapEx) zgodne z systematyką pochodzą z następujących działalności:

• Przeważającą działalnością zgodną z systematyką jest aktywność 4.1. Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu), odpowiadającą za ponad 64% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi (CapEx). Enea Nowa Energia, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych w farmy fotowoltaiczne, a same te nakłady były znacząco wyższe niż w roku 2022. Inwestycje w farmy tak w formie akwizycji, jak i inwestycji własnych, są w spółce strategicznym elementem działalności i oczekuje się w niej dużych kolejnych zwiększeń majątku trwałego związanego z szeroko pojętymi odnawialnymi źródłami energii. Oprócz Enea Nowa Energia, również i Grupa LW Bogdanka w tym roku wskazała na poniesione inwestycje w podobnym zakresie jako zgodne z systematyką. Powyższe wpłynęło na fakt, że aktywność 4.1. stanowiła 2,06% mianownika kluczowego wskaźnika wyników w 2023 r., podczas gdy rok wcześniej było to jedynie 0,14%. Zwiększenia te rozliczane były od strony księgowej głównie zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe.
• Drugą istotną działalnością, odpowiadającą za ponad 22% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi (CapEx) odpowiadała aktywność 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu), natomiast w tym roku ich udział w całości wyraźnie zmniejszył się. Wynika to z faktu, że spółka Enea Elektrownia Połaniec w roku 2022 poniosła nakłady na remont kapitalny Zielonego Bloku oraz dostosowanie bloków do konkluzji BAT – z kolei w roku 2023 inwestycje nie były już realizowane na takim poziomie. Te, które miały miejsce, zostały rozliczone w większości zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe.
• Dominujący udział wśród działalności uznanych za kwalifikujące się do, lecz niezgodne systematyką, ma aktywność 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej, odpowiadająca za blisko połowę wszystkich nakładów inwestycyjnych (mianownika CapEx) całej Grupy Kapitałowej Enea. Podmiotem realizującym działalność przesyłową jest Enea Operator, której inwestycje sieciowe to między innymi: przyłączanie nowych odbiorców, nowych źródeł oraz związana z tym budowa nowych sieci, modernizacja i odtworzenie istniejącego majątku, liczniki i układy pomiarowe, a także infrastruktura teleinformatyczna stanowiąca integralną część eksploatowanej przez spółkę sieci dystrybucyjnej. W roku 2023 spółka poniosła dużo większe nakłady w majątek trwały niż rok wcześniej, co wynika z tego, że ponoszone inwestycje od strony kosztowej były widocznie droższe, jak również zrealizowano większe zakresy. Na rynku występowały trudności w dostępie do aparatury specjalistycznej, w tym trudności po stronie samych wykonawców w zapewnieniu odpowiednich zasobów ludzkich; a i koszty pracownicze również nieustannie rosną. Nakłady niezbędne dla realizacji nowych zadań plasują się na poziomach historycznie wysokich. Znacząca większość CapEx poniesionego w ten sposób została ujęta zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe.
• Mianownik wskaźnika CapEx wynosi 3 621 mln zł. Wzrósł on względem roku 2022, za co w największej mierze odpowiadały nakłady inwestycyjne jednostki Enea Operator (opisane powyżej), ale i widocznie wyższe inwestycje w Grupie LW Bogdanka oraz objęcie przez Grupę Kapitałową Enea kontroli nad kilkoma farmami (w tym przede wszystkim nad farmą fotowoltaiczną Genowefa w województwie wielkopolskim czy farmą wiatrową Bejsce w województwie świętokrzyskim). Potwierdza to kierunek, w którym Grupa chce podążać, tj. ku zwiększaniu mocy wytwórczych z odnawialnych źródeł energii, co z kolei od strony Taksonomii UE daje możliwość zwiększania wskaźników raportowanych w przyszłych latach.
• Wszystkie istotne wartości w liczniku kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi wynikały ze zwiększeń wykonywanych przez jednostki już istniejące w Grupie Kapitałowej Enea, tj. nie ujęto jako zgodne z systematyką czy kwalifikujące się do  systematyki, lecz z nią niezgodne, istotnych kwot nabyć aktywów wynikłych z połączeń jednostek w rozumieniu MSSF 3.

• Analiza wszystkich wydatków operacyjnych (OpEx) wskazuje, że wydatki kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, stanowią 31,24% (292 mln zł), natomiast wydatki zgodne z systematyką stanowią 4,83% (45 mln zł) mianownika OpEx Grupy w roku obrotowym 2023. Wydatki operacyjne niekwalifikujące się do systematyki stanowią więc 63,93% (598 mln zł) całości OpEx Grupy w roku obrotowym 2023.
• Wydatki operacyjne (OpEx) kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, pochodzą z następujących działalności:

• Wydatki operacyjne (OpEx) zgodne z systematyką pochodzą z następujących działalności:

• Największymi wartościowo wydatkami operacyjnymi zgodnymi z systematyką są te poniesione w związku z aktywnością 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu), stanowiąc nieco ponad 34% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z wydatkami operacyjnymi (OpEx). Spółka Enea Elektrownia Połaniec, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do wydatków operacyjnych (OpEx) związanych z funkcjonowaniem Zielonego Bloku. Udział ich w mianowniku zmniejszył się, bo poniesiono mniej wydatków w stosunku do roku 2022.
• Drugą co do wielkości udziału, stanowiącego ponad 32% licznika kluczowego wskaźnika wyników odnoszącego się do wydatków operacyjnych, ma także Enea Nowa Energia poprzez wydatki na konserwację czy usługi utrzymania jednostek wytwórczych w działalności 4.3. Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu; utrzymanie turbin wiatrowych na farmach, na przykład w Darżynie czy w Bardach). W zeszłym roku koszty te były niższe w ujęciu bezwzględnym (ze względu choćby na inflację), ale ich udział mimo tego spadł w wyniku rosnącego mianownika OpEx.
• Enea Nowa Energia, oprócz opisanej wyżej działalności 4.3., ponosiła również wydatki operacyjne uznane przez nią, po przeprowadzeniu pełnej analizy, za zgodne w ramach działalności 4.5. Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Spółka prowadzi działalność w formie elektrowni wodnych w czterech województwach Polski, a wyszczególnione koszty dotyczą utrzymania znajdujących się w nich aktywów. Jak i uprzednio, w wyniku rosnącego mianownika OpEx udział tej działalności w mianowniku okazał się zmaleć w porównaniu do roku 2022.
• Aktywność 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej w kontekście wydatków operacyjnych odpowiada za 26,43% wartości mianownika kluczowego wskaźnika wyników odnoszącego się do wydatków operacyjnych (OpEx) i została zaklasyfikowana jako działalność Grupy kwalifikująca się, lecz niezgodna z systematyką. To w znaczącej większości Enea Operator, która ponosi koszty dotyczące prac konserwacyjnych w zakresie posiadanego majątku sieciowego, koszty pracy wykonywanej systemem gospodarczym oraz koszty powiązane, bez których eksploatacja nie odbywałaby się (a tym samym posiadane aktywa nie spełniałyby w sposób efektywny swoich funkcji). Najważniejszą kategorią spośród tych kilku wymienionych są zdecydowanie koszty pracownicze (osobowy fundusz płac, składki na ubezpieczenia społeczne, odpisy ZFŚS) związane z Pracownikami wykonującymi konserwację i naprawy.
• Mianownik wskaźnika OpEx wynosi 936 mln zł i wzrósł on wyraźnie względem mianownika tego wskaźnika za rok 2022 (z uwzględnieniem przekształcenia danych porównawczych). Większość jednostek z Grupy Kapitałowej Enea wskazuje na wzrosty swoich wydatków ponoszonych na remonty i utrzymanie aktywów w odpowiednim stanie technicznym związane z ogólnym wzrostem cen w gospodarce.

Kluczową zmianą wynikającą z doskonalenia procesów wewnątrz Grupy Kapitałowej Enea dokonaną podczas przygotowania ujawnień taksonomicznych za rok 2023 względem roku 2022 jest zmiana klasyfikacji działalności 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Enea Operator w procesie oceny zgodności aktywności uznanych za działalność 4.9. w 2023 r. przyjęła ostrożnościowe podejście zakładające brak zaraportowania zgodności z systematyką. Wpływ na to ma brak jednolitego podejścia do interpretacji technicznych kryteriów kwalifikacji dla działalności 4.9., a także brak wytycznych w zakresie możliwej dokumentacji potwierdzającej, raportów i dokumentów pozwalających z całą pewnością i dla całej instalacji sieciowej stwierdzić zgodność z technicznymi kryteriami kwalifikacji w zakresie istotnego wkładu w realizację jednego z celów środowiskowych oraz zasady „nie czyń poważnych szkód” względem pozostałych celów środowiskowych. Działalność 4.9. jest raportowana także przez Enea Serwis, która również ostrożnościowo uznała ją za kwalifikującą się do systematyki (a niezgodną) z tożsamych powodów.

Ze względu na pozycję Grupy Kapitałowej Enea jako lidera na rynku energetycznym oraz wiążący się z nią obowiązek wyznaczania dobrych praktyk w publikowanych sprawozdaniach, w tym ujawnieniach taksonomicznych, w odniesieniu do roku 2023 działalność 4.9.Przesył i dystrybucja energii elektrycznej została uznana ostrożnościowo przez Enea Operator i Enea Serwis za działalność kwalifikującą się, ale niezgodną z Taksonomią. Wraz z rozwojem praktyki rynkowej w zakresie oceny spełniania technicznych kryteriów kwalifikacji dla działalności 4.9. i gromadzenia odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej możliwa będzie zmiana statusu działalności w przyszłości. Jednocześnie dokonano korekty w tym zakresie z uwzględnieniem danych porównawczych (dotyczących roku 2022). W przypadku, gdyby Enea Operator i Enea Serwis uznały działalność 4.9. za zgodną z systematyką zaraportowała by one następujące wskaźniki:

Ponadto, istotną różnicą związaną z analizą kwalifikowalności działalności prowadzonych przez spółkę Enea Oświetlenie jest w porównaniu do ujawnienia za rok 2022 usunięcie z listy działalności kwalifikujących się do systematyki działalności 7.3. Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną. Enea Oświetlenie nie zajmuje się konserwacją lub utrzymaniem budynków oraz działalnością związaną z rynkiem nieruchomości. Prowadzi ona działalność związaną z infrastrukturą drogową, co w rozumieniu zapisów rozporządzenia nie podlega kwalifikacji do wymienionej działalności. W odpowiedni sposób skorygowano zatem również i w tym zakresie dane porównawcze.

Kolejną istotną zmianą w podejściu Grupy Kapitałowej Enea, związaną z doskonaleniem procesu identyfikacji działalności kwalifikujących się do systematyki, a tym samym opracowaniem ujawnień za rok 2023 względem roku 2022 jest przypisanie wydatków operacyjnych (OpEx) wynikających z kosztów materiałów związanych z utrzymaniem budynków, kosztów eksploatacji nieruchomości, kosztów administrowania budynkami (koszty sprzątania budynków, usługę dozoru, z wykluczeniem usługi sprzątania terenów zielonych, wywozu odpadów stałych i płynnych oraz śmieci) do działalności 7.7. Nabywanie i prawo własności budynków. W roku poprzednim analogiczne wydatki przypisano do działalności 7.2. Renowacja istniejących budynków.

Oprócz powyższych, w wyniku coraz lepszego rozumienia i publikowanych przez Komisję Europejską pytań-odpowiedzi dotyczących rozumienia poszczególnych pojęć w Taksonomii, spółka Enea Wytwarzanie zidentyfikowała, że mianownik kluczowego wskaźnika wyników w odniesieniu do wydatków operacyjnych (OpEx) był w roku 2022 zaniżony o blisko 103 mln zł w wyniku pominięcia pewnych tytułów wydatków, które Komisja Europejska rekomenduje w nim uwzględnić. Wobec tego, skorygowano dane porównawcze za rok 2022 także i w tym zakresie.